Çeviri Hastaligi

ÇEVİRİ HASTALIĞI
Başlığı özellikle seçtik. Evet, çeviri, dil öğrenme sürecinizde ölümcül bir hastalıktır.
Peşin olarak teşhisimizi söyledikten sonra izahına geçelim.
Dil öğrenmenin, gramer yapısı ve kelimeleri öğrenmek - öğretmek olduğunu düşünmekle başlıyor hikayemiz…
Bir dakika…
Aslında tam olarak öyle değil, ilk denklemimiz şu şekilde:
Dili oluşturan unsurlar = Gramer + Kelime
Bu ilk teşhisten sonra şunu söyleyebiliriz:
Dili öğrenmenin tek yolu, dili oluşturan unsurları öğrenmekten geçiyor.
Doğru!
Ama…
Kısmî doğru!.. = Yanlış!
Denklemleri bir tarafa bırakalım…
Genel olarak tüm bilim dallarında, bilgi ezberlemeyi, “öğrenme süreci” olarak tanımlamamızdan kaynaklanan yaygın bir hatamız var. Çok derinleştirmeden, başlığımıza dönelim:
İngilizce Cümle Dizilimi = S + V + O + P + T = Subject + Verb + Object + Place + Time
Bu denklemi görmeyen çok az insan vardır ülkemizde… İngilizce cümle diziliminin denklemi…
https://www.ingilizceegitimi.com/ingilizce_sistem.html referans linkimizden eğitiminize devam edebilirsiniz
Devam edelim… Şimdiki konumuz Simple Present Tense:
(?) DOES + SUB (He, She, It) + VERB + O + P + T
(?) DO + SUB (I,You, We, They) + VERB + O + P + T
(+) SUBJECT (He, She, It) + VERB (s,es,ies) + O + P + T
(+) SUBJECT (I,You, We, They) + VERB + O + P + T
(-) SUB (He, She, It) + DOES NOT + VERB + O + P + T
(-) SUB (I, You, We, They) + DO NOT + VERB + O + P + T
Evet simple simple konularımızı böyle bitirerek devam edebiliriz ama biz burada duruyoruz, siz ilgili referans linklerden devam edebilirsiniz…
Herkes konuları bitirip kelime ezberlerini yaptıysa gelin biraz konuşalım şimdi…
Konuşalım dediysek ciddiyiz…
Mesela “Trump Amerika’nın kaçıncı başkanıdır?” diyelim…
Çeviri yapmaya çalışan bir dil öğrencisinin kafasının içi yukarıda verdiğimiz denklemler gibi binlerce bilgiyi, yapıyı, denklemi düşünüp, düzenlemekle meşguldür:
Önce Türkçe cümlemizi tasarlıyoruz. Sonra bu cümlenin gramer yapısının denklemini beynimizin içinden doğru şekilde bulup seçiyoruz. Sonra kelime kelime, doğru ekleri, çekimleri, bağlaçları vesaire düşünerek her bir kelimemizi çevirip o denkleme yerleştiriyoruz. = KONUŞUYORUZ!
Evet ortalama 15 dakikada bir cümle söyleyebiliriz artık :)
Konuşma ve anlama faaliyetleri anlıktır. Anadilinizi nasıl konuştuğunuzu bir düşünün. Ne söyleyeyim, nasıl söyleyeyim, buraya ne koyayım diye düşünerek mi konuşuyorsunuz?
Konuşma faaliyeti için 10 saniye bile çok uzun bir süredir. Normal bir konuşmanın ortasında sorulan soruya 10-15 saniye düşünerek cevap vermeyi deneyin. Karşınızdaki kişi muhtemelen “Burada mısın? İyi misin?” diye soracaktır.
Etrafımızda sürekli “anlıyorum ama konuşamıyorum”, “biliyorum ama bir türlü konuşamıyorum” gibi cümleleri duymamızın sebebi budur. Sürekli dilin denklemlerini, Türkçe açıklamaları ve karşılıkları ile ezberleyerek öğrenmek. Ardından da kendiliğinden gelen, çeviri yaparak konuşma çabası...
Eğer gerçekten bir dili konuşmak istiyorsanız, beyninizde gerçekleşen çeviri işlemini derhal durdurmanız gerekiyor. Bunu yapmak elbette kolay değil ama yapmak zorundayız!
Çünkü mevcut öğrenme – öğretme şekillerimiz ile buraya gitmemiz mümkün olmadığı gibi, bu şekilde öğrenme sonucunda doğru öğrenme – öğretme teknikleri kullanılsa bile işimiz daha da zorlaşıyor. Çünkü çeviri hastalığı bünyeye iyice yerleşiyor.
Peki bunu nasıl durdurabiliriz? Doğru öğrenme biçimi nedir?
Öncelikli olarak dil eğitiminiz süresince kendi anadilinizi, olabildiğince kullanmaktan uzak durmaya çalışın.
Öğrendiğiniz her şeyi aktif öğrenmeye gayret gösterin.
Zaten kullanmadığınız bilgiler zaman içerisinde beyninizin içindeki çöplükte yerini alacaktır. Öğrendiğiniz her şeyi aktif kullanmaya veya aktif kullanabileceğiniz şekilde öğrenmeye çalışın.
Bu soruna her fırsatta farklı açılardan cevap vermeye devam edeceğiz. Ama başlığımızı unutmayın: Dil öğrenirken çeviri yapma hastalığından kurtulun!..